Pojemniki

---

W zasadzie kaktusy można trzymać w dowolnych doniczkach dostosowanych rozmiarem do rozmiaru roślin i z drożnymi otworami w dnie, do odprowadzania nadmiaru wody. Do historii przeszły już zwykłe gliniane, nieszkliwione doniczki - gdyby gdzieś się takie ostały to ich nie polecam.

Razem czy osobno

Można trzymać kaktusy pojedynczo, w doniczkach albo w grupach, w większych, niegłębokich misach lub kuwetach.

Misy lub kuwety z kaktusami

W latach 80-tych panowała wśród kolekcjonerów moda na uprawę kaktusów w dużych kuwetach fotograficznych mimo, że te były piekielnie drogie. Sam tak trzymałem niemal wszystkie swoje rośliny. Czy to dlatego, że nie było łatwo dostępnych małych doniczek? Nie wiem. Rośliny tak sadzone rosły bardzo dobrze, zapewne dzięki temu, że które potrafiły to wykorzystać rozwijały bardzo szeroko swój system korzeniowy.

Przy uprawie w szerokich pojemnikach trzeba koniecznie pamiętać, aby były duże i dobrze rozmieszczone otwory na spodzie do odprowadzania nadmiaru wody. Jeden otwór umieszczony centralnie, nie jest wystarczający. Przy lekkim pochyleniu pojemnika, w jego niższej części tworzy się wtedy zastoisko wody - zaproszenie dla gnicia korzeni. Jeśli pojemnik jest głęboki konieczne jest, aby był bardzo dobrze zdrenowany. Cały dół pojemnika należy wypełnić gruboziarnistym materiałem - żwirem, keramzytem lub podobnymi. Wystarczy u góry 5-10 cm warstwa normalnego podłoża.

Nie obserwuje się antagonizmu pomiędzy różnymi gatunkami kaktusów sadzonych w jednym pojemniku.

Doniczki

Większość kolekcjonerów preferuje jednak trzymanie każdego egzemplarza w osobnej, własnej doniczce. Kuwety są używane niemal wyłącznie dla siewek po pierwszym lub drugim pikowaniu.

Zalety trzymania w doniczkach są pochodną tego, że każdy egzemplarz można traktować indywidualnie. Można dostosować wielkość doniczki do rozmiaru rośliny, jej głębokość do rodzaju systemu korzeniowego. Można indywidualnie kształtować podłoże dając mniej lub więcej drenażu i wypełnienia pod szyjką korzeniową w zależności od potrzeb rośliny i naszego wyczucia. Można przesadzać tylko te rośliny, gdzie jest już najwyższy czas na tę operację. Można chore rośliny odizolować od reszty. Można synchronizować kwitnienie par do krzyżowego zapylania umieszczając śpieszący się z kwitnieniem egzemplarz w chłodzie. I co najważniejsze można przekładać rośliny w różnych konfiguracjach, jak nam w duszy gra.

Jeśli ma się doczynienia z niewielkimi egzemplarzami, zwłaszcza gdy mają głęboki, rzepowaty system korzeniowy, praktyczne jest użycie głębszej doniczki - a takie mają z definicji duża średnicę. Pojedynczy mały korpus w dużej doniczki, to marnotrawstwo miejsca, którego nigdy za dużo dla kolekcjonera. W takich wypadkach warto umieścić kilka roślin w jednej doniczce. Podobnie lepiej sprawdza się przy kolejnym pikowaniu siewek umieszczenie kilku roślin w większej doniczce. Zamiast umieszczać pojedyncze rośliny w malutkiej doniczce o boku 3 cm, można 4 lub 5 egzemplarzy umieścić w doniczce o boku 8 cm. Łatwiej utrzymać bardziej równomierną wilgotność podłoża, co ma znaczenie dla siewek, w większej objętości ziemi niż w małych doniczkach.

Jakie doniczki wybrać

W kolekcji kaktusów można używać doniczek standardowo dostępnych w sklepach. Nie są one jednak idealnie dopasowane dla większości naszych roślin. Zwykle są za duże. Otwory w dnie odprowadzające nadmiar wody są pojedyncze, małe lub, o zgrozo, brak ich zupełnie. Dobranie idealnej średnicy i głębokości doniczek, dla danej rośliny, jest zwykle niemożliwe.

W przypadku większej kolekcji najlepiej sprawdzają się doniczki plastikowe. Są znacznie lżejsze i tańsze. Nawet jeśli nie mają dobrych otworów w podstawie, to można je łatwo wykonać wypalając je gwoździem rozgrzanym w płomieniu.

Można używać zarówno doniczek okrągłych jak i kwadratowych w przekroju. Osobiście w przypadku bardzo dużych roślin lub silnie krzewiących się preferuję doniczki okrągłe. Dla całej reszty kolekcji, zwłaszcza małych roślin używane są doniczki kwadratowe. Szczególnie nie polecam małych (kilkanaście cm średnicy) doniczek o formie misy.

Specyfika doniczek dla kaktusów:
* doniczki o niewielkich rozmiarach, dla małych roślin przydatne są doniczki kwadratowe o boku 4 lub 5 cm, dla średnich roślin przydatne są doniczki kwadratowe, o bokach od 7 do 9 cm; można też użyć nieco głębszych standardowych doniczek produkcyjnych, dostępnych w polskich sklepach zaopatrzenia ogrodnictwa, o boku 8 lub 9 cm, dając ewentualnie nieco grubszy drenaż na jej dnie,
* doniczki są zwykle płytsze, niż w przypadku standardowych ogrodniczych doniczek produkcyjnych, w szczególności doniczki o małej średnicy są nieco głębsze od niej, doniczki o dużej średnicy, >15 cm są płytsze od swojej średnicy,
* doniczki specjalne, nieproporcjonalnie głębokie w stosunku do swojej średnicy, która jest nieduża 7 do 10 cm, przydatne dla roślin o wydłużonym rzepowatym systemie korzeniowym, a przy tym niedużych, np. niektóre Sulcorebutia, Lobivia.

Słaba oferta niedużych doniczek dla kaktusów w Polsce wynika ze stosunkowo niewielkiego rynku na nie. W Czechach, gdzie liczba kolekcjonerów jest kilkadziesiąt raz większa, oferta doniczek jest bardzo dobra. W Polsce bogata oferta doniczek kaktusowych jest dostępna wysyłkowo w sklepie znanego kaktusiarza Mariusza Mieczakowskiego, tamże dostępne są i etykiety.

Ponowne użycie doniczek

Doniczki, o ile nie skruszały lub nie popękały rozerwane przez bryłę korzeniową, to mogą być używane wielokrotnie. Warunek jest taki, że zostaną odkażone. Najprostszą metodą odkażania jest gotowanie doniczek na wolnym ogniu, przez godzinę od zagotowania wody. Na szczęście doniczki kaktusowe są małe, tak że w przeznaczonym do tego celu dużym garnku mieści się ich całkiem sporo.

---

Kolejny temat poradnika to przesadzanie kaktusów.