Przesadzanie

---

Przesadzanie kaktusów, wykonywane jest co jakiś czas z następujących powodów:
* kaktusy rosną i przestają mieścić się w doniczce,
* kaktusy przestają rosnąć bo gleba staje się zbyt zasolona lub niekorzystnie zmienia się jej struktura,
* stwierdziliśmy zgniliznę korzeni lub szkodniki w glebie i ratunkowo przesadzamy roślinę do nowej doniczki i nowego podłoża.

Potrzeba przesadzania powstaje zwykle po kilku latach wzrostu w jednej doniczce i tym samym podłożu. Czasem są to 2 lata, czasem 10 lat. W dużej kolekcji siłą rzeczy przesadzamy jak najrzadziej bo jest to czynność czasochłonna.

Pora przesadzania

W przypadku kaktusów o tyle szczęśliwie się składa, że można je przesadzać w dowolnej porze roku, wtedy kiedy mamy czas i ochotę. Ponieważ przesadzanie uszkadza w mniejszym lub większym system korzeniowy, to w miarę możliwości unikamy przesadzania w okresie intensywnego wzrostu, czyli po starcie wegetacji w maju i czerwcu oraz jesienią w sierpniu i wrześniu.

O ile zachowa się odpowiednią procedurę, to dobrą porą na przesadzanie roślin jest okres spoczynku zimowego. Mamy wtedy więcej czasu wolnego. Innym dobrym czasem na przesadzanie jest też okres największych upałów w lipcu i na początku sierpnia. Wtedy kaktusy łatwo wchodzą w okres spoczynku letniego.

Akcesoria pomocne przy przesadzaniu

Najlepszym stanowiskiem pracy jest stół ustawiony w miejscu, gdzie rozsypany piasek lub podłoże, nie będzie utrapieniem dla domowników, np. w ogródku. Na stole lub obok niego stawiamy:
* wiaderka z podłożem i drenażem (żwir, perlit, itp.),
* nowe doniczki dla przesadzanych roślin,
* rośliny do przesadzania stawiamy na stole lub obok niego,
* pośrodku, stołu, naprzeciw stołka roboczego stawiamy duża kuwetę która służy za podstawkę dla podłożu osypującego się podczas przesadzania roślin,
* na ziemi lub na niskim stołku, obok naszych nóg umieszczamy wiadro na starą ziemię, popękane doniczki i inne odpadki powstałe podczas przesadzania.

Inne akcesoria przydatne podczas przesadzania:
* małe doniczki do nasypywania większych ilości podłoża,
* łyżka lub łyżeczka do precyzyjnego nasypywania podłoża - przydatne przy dosypywaniu podłoża i gdy wielkość korpusu kaktusa jest zbliżona do średnicy doniczki,
* duża metalowa pęseta do chwytania doniczek i manipulacji kaktusem; należy nauczyć się unikać bezpośredniego chwytania kaktusa rękami; co prawda większość kaktusów (poza opuncjowatymi), można przy odpowiednim wyczuciu bezpiecznie chwytać gołymi dłońmi, o ile nie są za ciężkie - jednak przy przesadzaniu roślin gołymi rękami trudno zachować czujność i pokłucia są nie do uniknięcia - nie jest to ani przyjemne, ani zdrowe,
* gumowe rękawiczki - najlepsze przy przesadzaniu są grube rękawiczki używane przy zmywaniu itp. pracach domowych, nie dają one 100% pewnego zabezpieczenia przy przypadkowym kontakcie z kolcami ale 98% bezpieczeństwa zapewniają,
* przy przesadzaniu dużych i ciężkich roślin, których nie sposób chwycić pęsetą, stosuje się improwizowane chwytaki z kilkukrotnie złożonej w pasek gazety lub z podobnie złożonej ściereczki albo ręcznika.

Technika przesadzania

Rośliny do przesadzania powinny mieć przesuszoną bryłę korzeniową. Zwykle wystarczy odwrócić ją do góry nogami i pociągnąć aby wyszła ze starej doniczki. Gdyby stawiała opór, co się zdarza przy małych doniczkach i długo nie przesadzanych roślinach, gdy korzenie rozsadzają, deformują starą doniczkę, pomaga w przypadku miękkich plastikowych doniczek naciskanie po przekątnej i energiczne puknięcia w spód doniczki.

Oczyszczamy korzenie ze starego podłoża. Czynimy to zdecydowanie, ale bez użycia nadmiernej siły. Należy usunąć wszystkie martwe lub gnijące korzenie. Można też skrócić bardzo długie, nierzepowate, korzenie. To nie przynosi szkody roślinie. Panuje opinia, że jest dla niej korzystne. Można wykorzystać przesadzanie do rozmnożenie wegetatywnego danego egzemplarza. Łatwo teraz oddzielić ukorzenione pędy boczne bez uszkadzania ich korzeni, a następnie zasadzić je w osobnych doniczkach. Ponieważ jest łatwy dostęp, można odciąć nie ukorzeniające się spontanicznie odnóżki i podjąć się ich ukorzeniania.

Korzystne jest gdy nowa doniczka ma średnicę tylko nieco większą od średnicy kaktusa. Korzenie powinny się w niej układać bez podwijania się na końcach. W razie potrzeby skracamy ich cienkie końcowe odcinki. Zobacz też rozważania o tym czy sadzić razem, czy osobno.

O ile przesadzanie robimy podczas wegetacji, to kaktusa z usuniętym starym podłożem można od razu sadzić do nowej doniczki o ile użyjemy w miarę suchego podłoża. Przy przesadzaniu w okresie spoczynku stosuje się bezpieczniejszą procedurę. Roślinę po usunięciu starego podłoża, chorych i zbędnych korzeni, ewentualnym ich skróceniu, wkłada się do pustej, nowej doniczki i odkłada na kilka dni, w ciepłym miejscu, aby rany na korzeniach zasklepiły się. Dopiero potem można zasypywać doniczki całkowicie suchym podłożem. Przy zimowym przesadzaniu warto odłożyć samą akcję wypełniania doniczek nowym podłożem do wiosny.

Samo wypełnianie doniczek robi się w następujący sposób. W przypadku większych niż 5-6 cm lub głębszych doniczek nasypuje się na dno cieńszą lub grubszą warstwę gruboziarnistego drenażu. Następnie jedną ręka przytrzymuje się przy pomocy pęsety sadzony kaktus pośrodku doniczki. Korzenie powinny rozkładać się szeroko, bez podwijania się do góry. Drugą ręką wsypuje się z każdej strony doniczki nowe suche lub podsuszone podłoże, potrząsając przy tym doniczkę tak, aby podłoże układało się pomiędzy korzeniami. Gdy doniczka jest niemal wypełniona należy nieco energiczniej popukać po bokach i o stół aby podłoże osiadło. Pozostałą górną warstwę doniczki w przypadku większych lub wrażliwszych gatunków wypełnia się grubszym materiałem stosowanym do drenażu lub ozdobnym tłuczniem albo keramzytem. W małych doniczkach i dla niewrażliwych roślin można wypełnić górę doniczki tym samym podłożem.

Pierwsze podlanie po przesadzeniu robi się po upływie kilku dni. Tak aby zmniejszyć ryzyko gnicia uszkodzonych części korzeni.

Szpecące podsiąkanie

W przypadku roślin o gęstych a przy tym bardzo drobnym ociernieniu, zwłaszcza gdy jest białe, jak np. u Mammillaria pectinifera, Epithelantha micromeris czasami dochodzi po podlaniu do kłopotliwego, kapilarnego podsiąkania wody po ociernieniu, w górę korpusu. Następnie wysychająca woda pozostawia osad, plamiąc białe ociernienie tych gatunków i ułatwiający w przyszłości następne podsiąkanie. Warstwa gruboziarnistego drenażu przy szyjce korzeniowej zmniejsza możliwość wystąpienia tego typu zjawiska.

---

Kolejny temat poradnika to rozmnażanie kaktusów.